Met diep ontzag
Bovenstaand citaat komt voor in een preek van Jeremiah Burroughs (1599-1646). Zeven preken van deze puriteinse prediker zijn verzameld onder de titel 'Met diep ontzag', een vertaling van het boek Gospel Fear, dat 28 jaar na de dood van Burroughs door een groep vrienden werd uitgegeven. Deze preken heeft hij gehouden in de jaren 1643-1644. Hij legt hierin uit hoe wezenlijk het is een teer hart te bezitten door een heilige vrees voor God en Zijn Woord. Als uitgangspunt heeft hij twee teksten genomen uit het Oude Testament. Allereerst Jesaja 66:213: 'Maar op dezen zal lk zien, op den arme en verslagene van geest en die voor Mijn woord beeft.' Voorts 2 Koningen 22:19a: 'Omdat uw hart week geworden is.' De prediker wil de lezer ertoe overhalen om zich te onderwerpen aan het Woord, zich erdoor te laten leiden en eruit te leven op een wijze die het Evangelie waardig is.
Puriteins predikant
Burroughs werd geboren in 1599 en opgeleid aan het Emmanuel College in Cambridge. Daar ontpopte hij zich als een non- conformist en waarschijniijk was het hierom dat hij de universiteit moest verlaten. Hij diende vervolgens twee gemeenten in East Anglia, de regio waar de invioed van het puritanisme het sterkst was. Hij kon daar echter niet blijven. De bisschoppen aldaar werden verplicht landelijke eenheid af te dwingen. Vanwege dat regime verlieten veel puriteinse predikanten en kerkleden Engeland. Ze zochten de vrijheid om God overeenkomstig de Schrift en hun geweten te dienen. Zo ook Burroughs: hij werd leraar van de Engelse kerkte Rotterdam vanaf 1637. ln 1642 keerde hij terug en werd een geliefd predikant in Londen. Hij werd daar leider van de independente stroming, die de nadruk legde op de plaatselijke gemeente, vrij van kerkelijke richtlijnen van bovenaf. Overigens waren de independenten het in de leer volledig eens met de andere puriteinen. Burroughs deed zijn uiterste best om de verschillende visies te overbruggen. Hij stierf in 1646, twee weken na een val van zijn paard.
Bevend en week hart
Zijn gepubliceerde werken bestaan voornamelijk uit verzamelde preken. Die waren in de zeventiende eeuw bijzonder geliefd. Hij had een uitgebreide en grondige kennis van de Schrift, maar liet door zijn preken ook blijken inzicht te hebben in de diepten van het menselijk hart. Een voorwoord werd destijds geschreven door Thomas Brooks. Deze schreef: 'Lees het ernstig. Heb er hoge achting voor. Bid ernstig om een zegen erover. Span u in om uw hart en leven in overeenstemming te brengen met de inhoud ervan.' Zoals gezegd besteedt de prediker aandacht aan het beven voor Gods Woord, wat kostelijk is in Gods ogen. Zo gaat hij in de tweede preek in op het grote verschil tussen het beven dat God tot een goed einde zal brengen en het beven dat uiteindelijk op niets uitloopt. Burroughs noemt vijf kenmerken van het ware vrezen en beven, namelijk dat deze vrees groter is dan alle andere soorten vrees en dat die daarbij in het niet vallen; dat waar deze vrees is, de ziel God rechtvaardigt; dat u niet alleen vreest voor Gods toorn, maar ook voor de scheiding van God; dat buiten verzoening met God niets u kan geruststellen; dat deze vrees u niet bij God vandaan drijft, maar juist naar Hem toe. Het ware beven voor Gods Woord gaat gepaard met liefde. Het is een mengsel van vrees en liefde. Maar ook van vreugde: 'Verheugt u met beving' (Ps. 2:11b). Deze vrees werd in het hart van Saulus gewerkt bij zijn bekering: 'En hij bevende en verbaasd zijnde, zeide: Heere, wat wilt Gij dat ik doen zal?' (Hand. 9:6a).
ln de laatste preken gaat het vooral over het voorrecht een week (teer) hart te bezitten, want niet alleen een bevend hart, maar ook een week hart is de Heere aangenaam. Een week hart is zeer kostbaar omdat het uit vele genaden is samengesteld. ln dat mengsel vindt u nederigheid, geloof, wijsheid en lijdzaamheid. Zoals een bevend hart God verheerlijkt, zo brengt een week hart Gods Naam heel veel eer toe. Het is een treffend kenmerkvan een arme en een verslagene van geest.
Vertaling
De tekst is vertaald door Marc van Rijswijk. Het boekje is verschenen als deel 1 van de serie 'Puriteinse Parels', waarin werken verschijnen van puriteinen die minder bekend of onbekend zijn, en die zich onderscheiden door hun bijzondere inhoud. Van harte aanbevolen.
