Orde in het gezin
Van de Engelse predikant Isaac Ambrosius (1604-1664), onder ons bekend door zijn werk ”Het zien op Jezus”, is een heruitgave van ”Orde in het gezin” verschenen. G.H. Koppelman verzorgde deze heruitgave en voegde er een verhelderende inleiding aan toe. In de inleiding vraagt hij aandacht voor het feit dat ”Orde in het gezin” onderdeel uitmaakte van een groter geheel (namelijk het werk ”Prima, Medium et Ultima; De eerste, middelste en laatste dingen”) en niet bedoeld is geweest als een op zichzelf staande publicatie. Ambrosius laat de opvoeding en de orde in het huisgezin vallen onder deel II van zijn werk, dat handelt over de heiligmaking.
Overigens is niet de gehele tekst in deze uitgave van Ambrosius zelf. Een deel van de tekst bestaat uit waardevolle en uitleggende toevoegingen afkomstig uit de eerste Nederlandse bewerking van 1688. Verder vraagt Koppelman in de inleiding terecht aandacht voor de historische context van het werkje. Niet alle onderdelen zijn één op één over te zetten naar onze eenentwintigste eeuw. Desalniettemin blijkt uit het boekje overduidelijk dat de mens in aard en wezen dezelfde is gebleven en dat er wat dat betreft weinig is veranderd in de laatste eeuwen.
Ambrosius staat stil bij de plichten die de diverse gezinsleden ten opzichte van elkaar hebben. Steeds fundeert hij zijn adviezen op de Bijbel. Opvallend is dat Ambrosius zich niet verliest in allerlei pedagogische adviezen en casuïstiek, maar zich vooral richt op de onderlinge verhoudingen. Het boekje is enerzijds heel praktisch en anderzijds ook meditatief van aard. Steeds roept Ambrosius de lezer op tot zelfonderzoek
naar de eigen houding ten opzichte van de ander in het gezin. Hij benadrukt dat de onderlinge verhoudingen in het gezin een van God gewilde orde dienen te weerspiegelen, waarin ieder zijn eigen specifieke plaats heeft.
Het boekje heeft een beperkte omvang (inclusief inleiding slechts 75 bladzijden), is niet al te duur, heeft een fraaie opmaak en een handzaam formaat en leest vlot weg. Het werkje laat zien dat een tekst niet modern hoeft te zijn om toch verfrissende opvattingen te kunnen bevatten.
