Robbedoezen

Waterink (20 oktober 1890 – 29 november 1966) was veelzijdig en uitgesproken. De predikant, psycholoog, pedagoog en hoogleraar hield zich zijn werkzame leven lang bezig met opvoedingsvraagstukken. Of specifieker: met vraagstukken over christelijk opvoeden. Het leverde publicaties op met titels als ‘De wet van God in de opvoeding’ en ‘Opvoeding tot persoonlijkheid. De praktijk van de opvoeding’.
Waterinks publicaties en opvattingen bleven niet onopgemerkt. Ouders en opvoeders uit het hele land legden hem hun vragen voor in de hoop dat hij uitkomst kon bieden. Ze kregen vaak antwoord in de vorm van een scherpe observatie – vaak met een filosofisch karakter en afwisselend invoelend, meelevend of vermanend.
 

Gerjanne van Lagen, ouder, leerkracht in het voortgezet onderwijs en blogger, bundelde een aantal van Waterinks antwoorden en adviezen. Het levert een interessant – en fraai vormgegeven – boekje op dat laat zien dat sommige vragen van alle tijden zijn. Tegelijk houdt het ouders van nu een spiegel voor: wie zijn zij, wie zijn hun kinderen en hoe willen zij dat hun kinderen opgroeien?

‘Geef uw kind ook eens rustig de kans om het lente te laten worden’, adviseert Waterink ouders van puberende kinderen. Zorg dat een kind kán luisteren op het moment dat je het oproept om te luisteren, raadt hij ergens anders in de bundel. En ga geduldig om met vergissingen van kinderen, waarschuwt hij. Want onnodig scherpe reacties kunnen schadelijk zijn voor kinderen.

Soms lijken Waterinks adviezen helemaal niet zo pedagogisch. Hij stelt bijvoorbeeld dat er iets mis is als een kind hulp nodig heeft bij het maken van huiswerk. ‘Dan is óf de school fout, óf (wat vaak zo is) het kind is verwend, of te lui, of te dom.’ Zo’n opmerking klinkt anno nu nogal ongenuanceerd. Een kind kan immers vastlopen. Dan is hulp vragen juist een sterke eigenschap.
Voor wie zo’n advies lastig vindt, kan het behulpzaam zijn om te bedenken dat een advies is – en niet een wet van meden en perzen.

‘Robbedoezen’ is daarmee stiekem ook een beetje een tijdcapsule – en vooral een waardevol boekje dat aanspoort tot zelfreflectie en uitnodigt om opvoedingsvraagstukken eens vanuit een ander perspectief te bekijken.