Sterven is winst

Ze waren nog maar een paar jaar met hun werk bezig toen het Rode Leger op 6 december 1934 hun dorp binnenviel. John en Betty werden gevangengenomen en twee dagen later wreed vermoord. Hun drie maanden oude baby Helen bleef wonderlijk bewaard. Ze groeide op bij door de ouders van haar moeder. Zij trouwde  en bracht haar leven verder door de Verenigde Staten.

De brute moord op het jonge zendingsechtpaar schokte de hele christelijke wereld. Het werkte echter ook als impuls om meer zendelingen uit te sturen naar dit immense land. En tot op de dag van vandaag is hun levensverhaal een aansporing om het Evangelie wereldwijd te verbreiden zelfs al zou dat de prijs van het leven vragen. Daarnaast is het kennisnemen van hun levensverhaal voor iedereen een aansporing om ernst te maken met een nauwe omgang met God en in alle dingen naar de Heere te vragen.

De auteur van het boek is Bram Jobse, ouderling van de Gereformeerde Gemeente van Dordrecht. Hij is al jarenlang betrokken bij verspreiding van christelijke lectuur in de wereld. Eerst in Ghana en daarna in China als bestuurslid van de Hudson Taylor Stichting. Hij schreef deze geschiedenis op een toegankelijke wijze.

De achternaam John Stam verraadt al zijn Nederlandse wortels. Zijn vader Peter groeide in een allesbehalve godsdienstig milieu in Noord-Holland op. Na zijn emigratie naar Amerika ontmoette hij daar een christelijke vrouw die hem het Nieuwe Testament gaf. Dit werd het middel tot zijn bekering. Hij verhuisde naar New Jersey en trouwde daar met een christin Amelia Williams.

Gedrongen door zijn geloofsovertuiging ging hij evangelisatieactiviteiten ontplooien. Hij werd ook ouderling en zondagsschoolonderwijzer van de Paterson Christian Reformed Church. Op een gegeven moment kocht Peter een hal die hij ombouwde tot een gebouw voor evangelisatiewerk. Het kon zo’n zeshonderd mensen bevatten. Het evangelisatiewerk kreeg de naam ‘Star of Hope Mission’.

John werd in 1907 als zevende in dit gezin geboren. Tijdens zijn middelbare schooltijd leerde hij de Heere Jezus persoonlijk als zijn Zaligmaker kennen. Op 22-jarige leeftijd werd John voltijds evangelist in dienst van de ‘Star of Hope Mission’. Om zich verder te laten bekwamen ging hij studeren aan het Moody Bible Institute te Chicago. Daar leerde hij op een gebedsgroep van de China Inland Mission (CIM) Betty Scott kennen. Zij was de oudste dochter van een zendingsechtpaar uit China.

Zowel John als Betty wisten zich voor het zendingswerk in China geroepen. In overeenstemming met eisen die door CIM werden gesteld reisden zij elk afzonderlijk naar China en gingen zij op verschillende plaatsen aan het werk. Ongeveer een jaar na hun aankomst in China werden zij niet alleen herenigd maar traden zij ook in het huwelijk.

Wat mij vooral trof in hun levensverhaal is hun nauwe wandel met de Heere en hun vurige begeerte om anderen voor Christus te winnen. Met hun sterven werden zij de drie- en vierenzeventigste zendingsarbeider die in dienst van de CIM werden gedood.

Ontroerend zijn ook de reacties van de ouders van John en Betty. Peter Stam schreef: ‘Onze lieve kinderen John C. Stam en Elisabeth Scott zijn heengegaan om bij de Heere te zijn. (...) Het was onze begeerte dat hij, zowel als wij, de Heere zouden dienen, en indien dat beter gedaan kon worden door de dood dan door hun leven, wensen wij het zo te zijn. (…) Wij zijn ervan overtuigd dat onze broeder en zuster, dr. en mevr. Charles E. Scott beiden zullen aansluiten met te zeggen: ‘De HEERE heeft gegeven, de HEERE heeft genomen; de naam des HEEREN zij geloofd.’ (Job 1:21).

Clara Scott, de moeder van Betty, schreef aan vrienden onder andere het volgende: ‘Zij hebben er niet naar gezocht om verlost te worden van nog langer in deze donkere wereld te arbeiden, maar de Heere moet het goed gevonden hebben dat hun werk hier voltooid was, en dat hun bereidwilligheid om te sterven voor Hem een grotere oogst van zielen zou voortbrengen dan indien zij nog vele jaren langer geleefd hadden.’

Zeker is dat John en Betty Stam nog spreken nadat zij gestorven zijn. Zij behoren bij de wolk van getuigen die ons aansporen te zien op de overste Leidsman en Voleinder van het geloof Jezus en ons leven helemaal aan Hem te wijden.