Troost voor een missend hart - Verzamelde Leerredenen (deel 1)
De bekende oudvader Alexander Comrie (1706-1774) heeft veel geschriften nagelaten. We kennen van hem ‘Het ABC van het geloof’ en de Eigenschappen van het zaligmakend geloof. We bespreken dit keer ‘de Verzameling van Leerredenen (1749-1750). Ook dit werk van Comrie werd bekend, maar ook bleef ook zeer geliefd. Het eerste deel verschijnt onder de titel ‘Troost voor een missend hart’, deel 1.
Deze preken zijn door de Comrie uitgesproken in 1741, met als doel om in te gaan op de geestelijke ingezonkenheid van Gods kinderen. Door preken en publicaties wilde hij zijn luisteraars en lezers opwekken om terug te keren tot de Heere. Maar tegelijk was het zijn doel hen hiermee in geestelijke zin te leiden en te bemoedigen. Wie zijn geschriften leest en in het bijzonder deze leerredenen zal ontdekken, dat Comrie de gaven had om de diepste roerselen van de ziel onder woorden te brengen. Zijn gemeente Woubrugge hoorde zijn preken graag, maar ook andere lezers hebben zijn preken met dankbaarheid ontvangen. Waarom toch? De preken ademen een pastorale wijsheid die weldadig aandoet. Aan de ene kant ontdekkend, maar anderzijds ook bijzonder vertroostend. De preken zijn het ook in 2017 meer dan waard om gelezen en herlezen te worden. Het is opnieuw de verdienste geweest van dhr. C. Bregman dat deze preken toegankelijk zijn voor een groter publiek. Deze hertaling doet niets af aan de inhoud, maar nodigt wel voor jong en oud uit om de leerredenen ter hand te nemen.
‘Schotse Brit’
In Ten geleide prijst ds. J. J. van Eckeveld deze hertaalde publicatie met bijzondere waardering aan en spreekt de wens uit, dat dhr. Bregman ook in de gelegenheid gesteld wordt om ook deel 2 te hertalen. De hertaling is nauwkeurig gebeurd. Steeds wordt – waar nodig – het oorspronkelijk woord in een noot weergegeven, zodat de lezer na kan gaan hoe het in het origineel stond. Comrie noemde zichzelf ‘Scoto-Brittannus’. Om twee redenen: hij is van Schotse en Britse afkomst, maar hij is ook beïnvloed door de Schotse predikers als de Erskines, en Thomas Boston. De jonggestorven prediker Andrew Gray was zijn overgrootvader van moeders kant.
Bevindelijk theoloog
Comrie was een bevindelijk theoloog en zijn geschriften spreken ervan dat het hem ging om het genadekarakter van de zaligheid van zondaren. Zalig worden is van het allereerste begin het eenzijdige werk van God. Het is niet anders dan vrije genade waarbij niets van de mens in aanmerking komt. Uit het door de Heere Zelf gewerkte geloofsvermogen komen de daden van het geloof voort, waardoor de ziel Christus leert aannemen en omhelzen en steeds nauwer met Hem verenigd wordt. Het is aan te bevelen om geheel het Ten geleide te lezen voor u aan het boek zelf begint. Dat geldt ook voor de inleiding van de hertaler. Dan weet u nauwkeurig hoe Bregman te werk is gegaan. Hij eindigt zijn inleiding met de volgende woorden: De preken zijn het méér dan waard om met aandacht te worden gelezen… In zijn tijd moest Comrie al klagen over dorheid en doodsheid in het geestelijk leven. Zou dat nu, enkele eeuwen laten, beter zijn? Daarom is het goed als de lezer met het gebodene tot zichzelf inkeert en zich tot God wendt, Wiens Naam is HEERE, de God van het verbond, Die daarom ook te maken wil hebben met het late nageslacht.
Uitgave in twee delen
Een eerder hertaalde preek over Psalm 143: 11 is nu geheel herzien en als eerste preek opgenomen in deze verzamelde leerredenen. We treffen in dit lijvig boekwerk ook de bladzijden uit eerder verschenen drukken, de opdracht aan mijn zeer geliefde en geachte gemeente te Woubrugge en aan de lezer. Daarin herhaalt Comrie nog eens dat geen schrijflust hem bezielt om dit werk te laten verschijnen, maar de droefheid over de ingezonken toestand van Gods Kerk, waarin veel dorheid en doodsheid werd gevonden. Hij kondigt ook een tweede deel aan.
Inhoud van dit boek
De volgende teksten kunt u terugvinden in deze hertaalde versie: Psalm 143: 11, Jeremia 2:13, Hosea 2: 6b, Jeremia 31:9, Jesaja 41:17; Hooglied 1:3. Een tekstregister maakt het geheel compleet. Het is verleidelijk om te citeren, maar dat zou u in de weg kunnen staan om dit boek zelf aan te schaffen. Een voorbeeld van de bewogenheid en pastorale wijsheid treffen we aan in de tweede preek: ‘Want Mijn volk heeft twee boosheden gedaan: Mij, de Springader des levenden waters, hebben zij verlaten, om zichzelf bakken uit te houwen, gebroken bakken, die geen water houden (Jeremia 2:13):
Een uitnodigend woord
Ach, arme en verontruste ziel, de Fontein is nog open, al hebt u die jarenlang altijd maar weer versmaad door er geen gebruik van te willen maken. Hij is nog open! De weg ernaartoe is gebaand door het bloed van Jezus Christus. Die wil, mag komen en nemen van de wateren des levens om niet – wie hij ook geweest is, wat hij ook gedaan heeft, en wie hij ook nu nog is. De Fontein is niet alleen open, maar hij is ook dichtbij. U hoeft gaan lange of moeilijke weg te gaan. Doe slechts uw ogen open; dan zult u zien dat we niet hoeven te zeggen: ‘Wie zal in de hemel opklimmen en het naar beneden brengen, of in de afgrond neerdalen en het naar boven brengen? Want het is nabij! Zie Romeinen 10: 6-8. Arme zondaar, die uw geld en al uw inspanning gegeven heb voor alles wat niet verzadigen kan! O, kom toch tot de wateren en neer ze ‘om niet’! Ach, arme en ellendige, zou u het niet doen? De Heere Zelf roept u, wie u ook bent. Kunt u het dan over uw hart krijgen om zo’n lieflijke nodiging in de wind te slaan?
Neem dit boek ter hand. Het kost wel wat inspanning bij het lezen, maar die inspanning wordt rijkelijk beloond. Wellicht vindt u ook troost voor uw missend hart. Neem, lees en overdenk.
‘Schotse Brit’
In Ten geleide prijst ds. J. J. van Eckeveld deze hertaalde publicatie met bijzondere waardering aan en spreekt de wens uit, dat dhr. Bregman ook in de gelegenheid gesteld wordt om ook deel 2 te hertalen. De hertaling is nauwkeurig gebeurd. Steeds wordt – waar nodig – het oorspronkelijk woord in een noot weergegeven, zodat de lezer na kan gaan hoe het in het origineel stond. Comrie noemde zichzelf ‘Scoto-Brittannus’. Om twee redenen: hij is van Schotse en Britse afkomst, maar hij is ook beïnvloed door de Schotse predikers als de Erskines, en Thomas Boston. De jonggestorven prediker Andrew Gray was zijn overgrootvader van moeders kant.
Bevindelijk theoloog
Comrie was een bevindelijk theoloog en zijn geschriften spreken ervan dat het hem ging om het genadekarakter van de zaligheid van zondaren. Zalig worden is van het allereerste begin het eenzijdige werk van God. Het is niet anders dan vrije genade waarbij niets van de mens in aanmerking komt. Uit het door de Heere Zelf gewerkte geloofsvermogen komen de daden van het geloof voort, waardoor de ziel Christus leert aannemen en omhelzen en steeds nauwer met Hem verenigd wordt. Het is aan te bevelen om geheel het Ten geleide te lezen voor u aan het boek zelf begint. Dat geldt ook voor de inleiding van de hertaler. Dan weet u nauwkeurig hoe Bregman te werk is gegaan. Hij eindigt zijn inleiding met de volgende woorden: De preken zijn het méér dan waard om met aandacht te worden gelezen… In zijn tijd moest Comrie al klagen over dorheid en doodsheid in het geestelijk leven. Zou dat nu, enkele eeuwen laten, beter zijn? Daarom is het goed als de lezer met het gebodene tot zichzelf inkeert en zich tot God wendt, Wiens Naam is HEERE, de God van het verbond, Die daarom ook te maken wil hebben met het late nageslacht.
Uitgave in twee delen
Een eerder hertaalde preek over Psalm 143: 11 is nu geheel herzien en als eerste preek opgenomen in deze verzamelde leerredenen. We treffen in dit lijvig boekwerk ook de bladzijden uit eerder verschenen drukken, de opdracht aan mijn zeer geliefde en geachte gemeente te Woubrugge en aan de lezer. Daarin herhaalt Comrie nog eens dat geen schrijflust hem bezielt om dit werk te laten verschijnen, maar de droefheid over de ingezonken toestand van Gods Kerk, waarin veel dorheid en doodsheid werd gevonden. Hij kondigt ook een tweede deel aan.
Inhoud van dit boek
De volgende teksten kunt u terugvinden in deze hertaalde versie: Psalm 143: 11, Jeremia 2:13, Hosea 2: 6b, Jeremia 31:9, Jesaja 41:17; Hooglied 1:3. Een tekstregister maakt het geheel compleet. Het is verleidelijk om te citeren, maar dat zou u in de weg kunnen staan om dit boek zelf aan te schaffen. Een voorbeeld van de bewogenheid en pastorale wijsheid treffen we aan in de tweede preek: ‘Want Mijn volk heeft twee boosheden gedaan: Mij, de Springader des levenden waters, hebben zij verlaten, om zichzelf bakken uit te houwen, gebroken bakken, die geen water houden (Jeremia 2:13):
Een uitnodigend woord
Ach, arme en verontruste ziel, de Fontein is nog open, al hebt u die jarenlang altijd maar weer versmaad door er geen gebruik van te willen maken. Hij is nog open! De weg ernaartoe is gebaand door het bloed van Jezus Christus. Die wil, mag komen en nemen van de wateren des levens om niet – wie hij ook geweest is, wat hij ook gedaan heeft, en wie hij ook nu nog is. De Fontein is niet alleen open, maar hij is ook dichtbij. U hoeft gaan lange of moeilijke weg te gaan. Doe slechts uw ogen open; dan zult u zien dat we niet hoeven te zeggen: ‘Wie zal in de hemel opklimmen en het naar beneden brengen, of in de afgrond neerdalen en het naar boven brengen? Want het is nabij! Zie Romeinen 10: 6-8. Arme zondaar, die uw geld en al uw inspanning gegeven heb voor alles wat niet verzadigen kan! O, kom toch tot de wateren en neer ze ‘om niet’! Ach, arme en ellendige, zou u het niet doen? De Heere Zelf roept u, wie u ook bent. Kunt u het dan over uw hart krijgen om zo’n lieflijke nodiging in de wind te slaan?
Neem dit boek ter hand. Het kost wel wat inspanning bij het lezen, maar die inspanning wordt rijkelijk beloond. Wellicht vindt u ook troost voor uw missend hart. Neem, lees en overdenk.
